Nga: Anisa Malliku
Një nga stadet më të rëndësishme të jetës është të arsimohesh, është diçka që njeriu duhet ta përmbushë si qëllim, si objektiv parësor dhe primar, ta ndjejë të plotësishëm brenda vetes. Mendoj se është hapi i parë drejt rrugës së pafund të dijes dhe arsyes. Me një arsimim të duhur dhe dinjitoz, është pikërisht kjo gjë që të hap dyert e mendjes, logjikës, arsyes, mendimit kritik, atë të abstragimit dhe koshiencës. Mësimdhenia e duhur dhe nxënia e saktë e çdo nxënësi apo studenti, jo një nxënie sipërfaqësore hap dyert e jetës dhe fillon lehtësisht të ngresh shumë pikëpyetje në mendjen tënde, fillon të bëhesh kurioz për gjëra të mëdha, të ngresh hipoteza pafund ndoshta dhe nga hiçi, por mbi të gjitha sa më shumë lexon dhe merr njohuri për botën aq më shumë skeptik bëhesh për gjërat dhe fenomenet që të rrethojnë.
Sot, flasim zemërthyer për arsimimin në vendin tonë, flasim skeptik sepse pikërisht ky sistem ka krisje të medha dhe të dukshme në çdo pjesë që kërkon të japësh një mendim apo të hapësh një diskutim, të shtrosh zgjidhje apo alternativa të duhura për ta bërë më mirë. Por jo, gjithçka mbetet aty, në errësirën e plotë të fjalës, në boshllëkun e një emisioni ku duket se më shumë interesohen për audiencë sesa për të prekur vërtet themelin e problemit, gjithçka mbetet në qetësinë e zhurmës që nuk duhet të jetë e tillë. Arsimi në vendin tonë nuk funksionon ashtu siç duhet, mbulohet dhe zbukurohet vazhdimisht nga fasada me perla dhe lule por kurrë në brendësi të saj. Për të funksionuar një shoqëri e duhur, për të funksionuar një sistem demokratik në tërësinë e tij duhet të funksionojë arsimi.
Duke e arsimuar dhe mirëedukuar një vend, shoqëritë dhe kombet behen transmetuesit kryesore të dijes, kulturës, trashëgimisë kulturore, vlerat përmes të cilës shkon përpara dhe duhet të zhvillohet një shoqëri e denjë për tu quajtur e tillë dhe krenare absolute. Sistemi ynë arsimor është ndeshur shpesh me problematika, të papritura, është kapur shpesh në rrjetën e të paaftëve duke u tundur sipas interesave, paaftësisë, pa ndërgjegjshmëria dhe mos korrektësia duke mos kuptuar ose duke mos dashur të reagojnë se po dëmtojnë një sistem kyç të zhvillimit dhe integritetit të shoqërise tonë. Eksperimente pafund, hërë të dështuara e herë të paplanifikuara, pa idenë e logjikës dhe shumë çorientues për këdo, qoftë ai një qytetar, mësues, student apo nxënës që preket drejtpërsëdrejti nga kjo hallkë. Të eksperimentosh nuk është gabim, por një eksperiment që kalon caqet hapësinore dhe kohore, atëhere ai bëhet i dëmshëm dhe ndikon negativisht.
Jeta universitare është e bllokuar, është në kolaps total, duket sikur çdo gjë rrjedh qetë por nëse e trazon me dorë ujin, do bëhet një llum i madh dhe i pisët. Reformat në vitet e fundit në arsim dhe debatet që i kanë shoqëruar ato dëshmojnë për një rritje të ndërgjegjësimit të shoqërisë për problemet e arsimit dhe shkollës. Këto probleme duket se i përkasin gjithë shoqërisë dhe jo vetëm një pjese të saj. Reformimi i arsimit tashmë ka prekur të gjithë sistemin arsimor dhe duket se kulmoi me ligjin për arsimin e lartë. Duke qenë se intensiteti i reformave ka qenë i madh dhe koha e kryerjes së tyre, relativisht e shkurtër, janë vënë re dhe po dalin në pah shumë problematika.
Emigrimi masiv i të rinjve sot në Shqipëri është një mega problem por që flitet dhe shkon në vesh të shurdhër ndër kaq vite. Shumë prej të rinjve kanë përzgjedhur të lëvizin jashtë vendit, ndonjëherë edhe me kushte pune jo më të mira se këtu. Emigrimi i tyre masiv eshte per te ardhur keq, kjo gje vjen si rrjedhojë e politikave të gabuara, korrupsionit të lartë, mungesës së shpresës në një pjesë të madhe të popullsisë, problemeve në shëndetësi, pasigurisë në punë, të cilët edhe pse kanë aftësinë dhe mundësinë të gjejnë veten në shoqëri, tentojnë të emigrojnë jashtë të nxitur nga presioni shoqëror shkaterrues që na rrethon. Dëgjojmë pafund media të shkruara, emisione dhe debate ku flitet për këtë problem por gjithçka mbetet në zymtësinë e studiove televizive dhe gërmave të shtypura në mediat online apo format gazetareske.
Duke qenë se sot flas si studente, në emër të çdo studenti dhe flas për zërin e çdokujt që është student, mund të them fatkeqësisht se sot statusi i studenitit nuk respektohet, duke i vendosur atij barriera të pakapërcyeshme. duke i nxjerrë problematika nga më të ndryshmet, presione psikologjike të vazhdueshme por askush nuk do t’ ja dijë për këtë. Ku është studenti sot?!
Sa respektohet zëri i tij? Sa shumë merren parasysh sfidat e tij ne këtë shoqëri , e cila nuk të jep hapësirën për asgjë të mundshme? Nuk e di sa gjera mund të flas dhe analizoj kur ka kaq shumë dhe sa vijnë e shtohen çdo ditë e më shumë.
Çfarë mund të flas për ambientet e fakulteteve?? Ambinetet janë të papërshtashme për të zhvilluar orët mësimore e po ashtu mungojnë mjetet për lëndët praktike. Pothuajse nuk zhvillohet praktike në asnjë lënde dhe as në atë lënde që quhet thjesht e shkreta praktikë. Një tjetër pikë në të cilën dua te ndalem, janë edhe pedagogët, si shtylla kryesore e zhvillimit të universitetit. Shumë pedagogë janë pa eksperiencën e duhur, dhe kjo gjë është pjesë e sistemit ku jemi të kapur dhe të kapluar, duke theksuar dhe vënë në dukje se universitetet janë bllokuar nga punësimi i njerëzve me lidhje gjaku.
E shtrenjtë është jeta për një student! Përderisa në vendet tjera përkrahen studentët, në Shqiperi vetëm kërkohet prej studentëve. Nuk mundet të punoj një student, për shkak se është i përqendruar shumë në studime dhe në rast se punon, do të shpërqendrohet.
Shtrenjtë është literatura, fotokopjet, tarifa më e shtrenjtë se në vendet e zhvilluara ekonomikisht, ushqimi e gjërat tjera të nevojshme. Financimi nga prindërit, gjithmonë është motiv të mësojmë më tepër. Ata mundohen për ne, kështu që mundi i tyre mos të shkojë kot.
Ka një mungesë të një strukture të posaçme vetëqeverisëse ku studentët të mund të përfaqësohen duke adresuar zgjidhje për problematikat me atë të cilave përballen në Universitetet e tyre përkatëse.
Prezenca e formave të ndryshme të korrupsionit aktiv/pasiv nga studentët dhe pedagogët apo forma të ndryshme të shpërdorimit të detyres, të lidhura kryesisht me marrjen për kalimin me sukses të provimeve, pabarazi dhe favorizime në notë për shkak të lidhjeve shoqërore dhe familjare me pedagogët apo për shkak të ndikimeve të paligjshme dhe korruptive nga stafi administrative; probleme me marrjen e shërbimeve pranë sekretarive mësimore.
Shitja e librave me detyrim nga pedagogët me lista dhe me çmime jo të arsyeshme dhe shpeshherë pa ISBN. Ka fakultete ku pedagogët shesin edhe fotokopje të materialeve të ndryshme. Një pjesë e teksteve mësimore janë të vështira për t’u lexuar, për shkak të përkthimit të keq dhe mungesës së përshtatjes së literaturës në gjuhën shqipe. Janë të gjitha problematika që unë në këto vite si studente i kam hasur në fakultet dhe kanë ndikuar shumë në psikologjinë time dhe besoj të çdo studenti që nuk është i kategorizuar në disa pika të cekura më lart.
Për mua, jeta studentore jane netë të tëra pa gjumë, plot sfida dhe pikëpyetje sesi do ja dal dhe nesër, si ta mbaj motivimin lart dhe të kapërcej kufirin psikologjik të shoqërisë dhe kufirin egoist të sistemit qeverisës. Por natyrisht, është një kënaqësi e madhe kur mendoj se përpara meje është një det plot mundësi për tu zhvilluar në të gjitha drejtimet, por mos na i prishni ëndrrat, mos na e thyeni shpresën, mos na e prishni freskinë e të qënit i ri dhe guximin për të vazhduar përpara. Nëse një vend ka shpresë, ata janë rinia, janë studentët fryma e artë e një shoqërie dinjitoze, lërini të rriten dhe të zhvillohen me principet e tyre dhe talentin që një sistem i kalbur bën që këtë talent ta ndrydhin brenda vetes për të çaluar në këtë jetë!